چشم انداز 2030 دریایی هند و چشم انداز ویکسیت بهارات

به منظور آشنایی با اقتصاد دریامحور هند، دو سند بسیار مهم در این خصوص را باید مورد بررسی قرار داد. سند اول، چشم انداز 2030 دریایی هند و دیگری چشم انداز ویکسیت بهارات می‌باشد که محورهای مهم این دو چشم انداز به اقتصاد دریا محور متمرکز شده است.

چشم انداز 2030 دریایی هند را می‌توان بخش کوچکی از چشم انداز ویکسیت بهارات مودی دانست که در انتخابات نیز مکرر به آن اشاره می‌کرد. از این منظر چشم اندزا ویکسیت بهارات نقشه راه بزرگتر و ادامه دهنده چشم انداز 2030 دریایی هند تا سال 2047 می‌باشد و در بسیار از محورها و اهداف همپوشانی دارند. مطابق چشم انداز ویکسیت بهارات، هند باید تا سال 2047 به یک کشور پیشرفته تبدیل شده باشد. این چشم انداز 24 فوریه 2024 در تارنمای نارندرا مودی منتشر شده است و به ویکسیت بهارات 2047 نیز شناخته می‌شود و در نظر دارد تا سالگرد یکصد سالگی، هند از کشور در حال پیشرفت به کشور پیشرفته تبدیل شود.

مطابق چشم انداز ویکسیت بهارات یکی از مؤلفه‌های مهم، توسعه زیرساخت های هند در سطح جهانی برای بدست آوردن رشد پایدار و بهبود استاندارد زندگی همه شهروندان است. برای رفع شکاف های زیرساختی در سراسر کشور، دولت پروژه‌های بزرگی را راه اندازی می‌کند که شامل ساخت جاده‌ها، قطارها و بنادر در سطح جهانی و افزایش اتصال دیجیتال و به روزرسانی زیرساخت های شهری می‌باشد. پروژه‌هایی مانند ساخت مسکن ارزان قیمت (Pradhan Mantri Awas Yojana)، ساخت کریدور کمربندی هند (Bharatmala) ، ساخت بنادر بزرگ (Sagarmala)

 تمرکز سرمایه گذاری بر اقتصاد دریامحور

صنعت حمل و نقل و لجستیک جزء مهمی از اقتصاد هند است که به رشد و توسعه آن کمک قابل توجهی می‌کند. مطابق چشم انداز 2030 دریایی هند، مجموعا 33.3 تا 38.8 میلیارد یورو سرمایه گذاری می‌بایست در بخش دریایی، حمل و نقل و آبراه‌های داخلی انجام گیرد و سالانه 900 میلیون یورو بدین منظور تخصیص و تامین گردد و از این طریق به ایجاد شغل 2 میلیون نفر مستقیم و غیر مستقیم دست یابد.

 توسعه زیرساخت های اقتصاد دریامحور

هند بنادر اصلی با ظرفیت جابجایی محموله بیش از 300 میلیون تن در سال نداشته و طبق چشم انداز 2030 دریایی هند 3 بندر برنامه ریزی شده است. مسافران کروز هند به صورت سالانه در زمان تهیه چشم انداز 468 هزار مسافر بوده است که در قالب این برنامه می‌بایست به ظرفیت بیش از 1.5 میلیون نفر مسافر با کشتی کروز دست یابد و سهم  12 درصدی دریانوردان هندی می‌بایست به بیش از 20 درصد ارتقاء پیدا کند. درصد حمل و نقل محموله‌های هند توسط بنادر هندی 25 درصد بوده است که طبق برنامه باید به بیش از 75 درصد برسد.

دولت هند در اقتصاد دریا محور در قالب ساخت بنادر بزرگ با ظرفیت جابجایی محموله بیش از 300 میلیون تن در سال در نظر دارد تا سال 2047 میلادی 6 بندر بزرگ تحت پروژه ساگارمالا را راه اندازی کند که عبارتند از: بندر تادادی (کارناتاکا)، بندر کولاچل (تامیل نادو)، بندر وادهوان (ماهاراشترا)، بندر بین المللی ویژینجام (ایالت کرالا)، بندر ماچیلیپاتنام (آندرا پرادش) و بندر جزیره ساگار (بنگال غربی)؛

علاوه بر توجه به دریا دولت هند در پس کرانه نیز زیرساخت های شکوفایی این طرح را با ساخت کریدور کمربندی هندی (Bharatmala) مورد توجه قرار داده است. در قالب این برنامه جابجایی بار و مسافر در سراسر کشور به منظور ایجاد اشتغال با اتصال 550 بخش کشور از طریق ساخت بزرگراه‌های ملی بهینه سازی می‌شود و این اتصالات همگی در پس کرانه و ایجاد راه ارتباطی میان شهرهای ساحلی هند می‌باشد که مانند حلقه ای از دورن شهرهای بندری هند را به یکدیگر متصل می‌کند.

 سهم اقتصاد دریا محور در رشد ناخالص ملی هند

اهمیت حوزه دریایی برای امنیت، ثبات، رفاه اقتصادی و توسعه پایدار هند روشن است و دارای میراث غنی دریایی با قدمت 5000 سال می‌باشد. در هند، اقتصاد دریامحور طیف گسترده ای از بخش ها، از جمله کشتیرانی، گردشگری، شیلات، و اکتشاف نفت و گاز را در بر می‌گیرد.

هند اکنون در آستانه تبدیل شدن به یک قدرت اقتصادی جهانی قرن بیست و یکم می‌باشد و هدف خود را برای تبدیل شدن به یک اقتصاد 5 تریلیون دلاری تا سال 2025 در نظر گرفته است. سهم منطقه دریایی از این مقدار مطابق استاندارد جهانی 5 درصد معادل 25 میلیارد می‌باشد. با دستیابی به هدف اقتصادی 10 تریلیون دلاری تا سال 2032، بخش دریانوردی سهم عمده ای در این زمینه خواهد داشت. صنعت حمل و نقل و لجستیک جزء حیاتی اقتصاد هند است که سهم قابل توجهی در تولید ناخالص داخلی (GDP) این کشور دارد. طبق بررسی اقتصادی 2021، صنعت لجستیک 13 تا 14 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را تشکیل می دهد