پاشنه آشیل توسعه دریامحور «اطلاعات آماری» است
به گزارش کاریبو به نقل از تین نیوز، براساس اعلام مرکز پژوهش های مجلس در حال حاضر بسیاری از کشورهای جهان سهم عمده ای از تولید ناخالص ملی خود را از دریا تأمین می کنند. در این میان ویتنام و سپس چین با بیش از ۵۰ درصد، در صدر قرار دارند. ایران نیز حدود ۱۰ درصد از تولید ناخالص ملی خود را از دریا تأمین می کند که با توجه به پتانسیل های موجود در کشور، رقم پایینی تلقی می شود.
ایران حدود یک درصد اقتصاد دریایی دنیا را بدون احتساب منابع نفتی و گازی و حدود ۵/۲ درصد را با احتساب این منابع به خود اختصاص داده است. این در حالی است که از نظر پتانسیل موجود در اختیار کشور، ایران از بین ۱۸۴ کشور در رتبه چهلم قرار دارد، در صورتی که از نظر کسب درآمد وضعیت مطلوبی نداشته و بیشترین فعالیت های اقتصادی در عرصه سواحل کشور متمرکز در محدوده شهرهای بزرگ ساحلی است.
اقتصاد دریامحور، راهبردی اساسی است؛ زیرا در سطح بالایی نهادها و سازمان های زیادی را درگیر می کند. از جمله نهادها و سازمان هایی که اطلاعات و داده های آماری آنان برای توسعه زیرساخت های اقتصاددریامحور به شدت موردنیاز است نهادهای آمارساز از جمله سازمان برنامه و بودجه، بانک مرکزی و مرکز آمار ایران است.
به گفته پرویز باورصاد؛ استاد دانشگاه و کارشناس ترانزیت دریایی اقتصاد دریا فراتر از مواردی از قبیل شیلات و گردشگری دریایی است و مستلزم ظهور و حمایت از صنایع مرتبط با آب و دریا و ازجمله حمل ونقل دریایی، گردشگری دریایی، انرژی های تجدیدپذیر، آبزی پروری و شیلات، بیوتکنولوژی دریایی، زیست هواشناسی و معدنکاری دریایی است.
وی معتقد است: یکی از کمبودهایی که اقتصاد دریامحور با آن در کشور ما رو به روست کمبود آمار و ارقامی است که زیربنای توسعه اقتصاد دریا به شمار می رود و نخستین گامی است که در جهت تحقق توسعه اقتصاد دریامحور باید برداشته شود تهیه بانک اطلاعاتی دقیق و متقن است.
این پژوهشگر حمل ونقل دریایی با تاکید بر اینکه پاشنه آشیل توسعه دریامحور «اطلاعات آماری» است، تصریح کرد: یکی از عمده کمبودهایی که اقتصاد دریا از آن رنج می برد کمبودهای آماری و ضعف اطلاعات است. در حال حاضر با وجود اینکه اطلاعات اقتصاد دریا از سوی سه سازمان آمارساز کشور یعنی سازمان برنامه و بودجه، مرکز آمار ایران و بانک مرکزی برای مراکز علمی و تحقیقاتی کشور به شدت موردنیاز است اما متاسفانه اقتصاد دریا هیچگونه جایگاه و سرفصلی در برنامه های آماری این سه سازمان مهم آماری کشور ندارد.
وی افزود: در کشورهای دیگر آمار و اطلاعاتی دقیق در مورد اقتصاددریا وجود دارد اما در ایران هیچ گونه اطلاعات دقیقی برای برنامه ریزی وجود ندارد از این رو این سازمان ها مکلفند به منظور تحقق سیاست های توسعه دریامحور آمار در جهت تقویت داده های آماری اقتصاد دریا گام بردارند. چرا که اقتصاد دریا برپایه اطلاعات و آمار استوار است و بدون اطلاعات و آمار عملا غیرممکن است.
باورصاد با اعلام اینکه برای توسعه اقتصاد دریامحور کارهای تحقیقاتی میدانی نیاز است اذعان داشت: در شرایط کنونی به منظور شناسایی و بهره برداری از منابع دریاها گروه های تحقیقاتی نداریم. بدون شک برای ارائه مدلسازی تحقیقاتی و ژورنال ها کارهای تحقیقاتی میدانی نیاز است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: لازم است بودجه های لازم برای تحقیقات میدانی در نظر گرفته شود و دولت باید در این راستا سرمایه گذاری کند؛ چرا که حوزه اکتشافات و تحقیقات دریایی حوزه بسیار گرانی است و با برنامه ریزی و سرمایه گذاری در این زمینه محقق خواهد شد.